Cemaate Katılmaya Özür Teşkil Eden Durumlar

Şu on sekiz şey, cemaate katılmaya özür teşkil eder: Yağmur, şiddetli soğuk, zalim korkusu, sahih görüşe göre şiddetli karanlık, borcundan dolayı ya da zulmen hapsedilme, körlük, felç, elin ve ayağın kesik olması, hastalık, kötürümlük, yağmur kesildikten sonra çamur. Çünkü Efendimiz sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurur: “Ayakkabılar ıslanıyorsa, namaz binekte kılınır.”  Müzmin hastalık, yaşlılık, toplu halde yapılan ve cemaate katıldığı takdirde kaçacak olan fıkıh dersi. Fakat gramer ve dil dersleri cemaate katılmamaya özür değildir. Tabi fıkıh dersi sebebiyle cemaati kaçırmayı bir alışkanlık haline getirmemesi gerekir.  Canının çektiği yemeğin hazır olması. Çünkü bu durumda namazda kafası yemekle meşgul olur.  Tıpkı büyük ve küçük abdestin kişiyi namazda sıkıştırması gibi.  Yolculuğa çıkmaya hazırlanma, bulunmadığında zarar görecek olan hastaya bakma zarureti, gece esen şiddetli rüzgar. Gündüz esen şiddetli rüzgar cemaate mani değildir.  Bahsedilen bu özürlerden dolayı cemaate katılamayan kişi, niyeti cemaate katılmak olduğu müddetçe, niyetine göre sevap kazanır. Zira Allah Rasulü şöyle buyurmuştur: “Ameller niyetlere göredir. Herkese niyet ettiğinin karşılığı vardır.”

الدرس الخامس والسبعون

سقوط حضور الجماعة

يسقط حضور الجماعة بواحد من ثمانية عشر شيئا: مطر وبرد وخوف وظلمة وحبس وعمى وفلج وقطع يد ورجل وسقام وإقعاد ووحل وزمانة وشيخوخة وتكرار فقه بجماعة تفوته، وحضور طعام تتوقه نفسه، وإرادة سفر، وقيامه بمريض، وشدة ريح ليلا لا نهارا، وإذا انقطع عن الجماعة لعذر من أعذارها المبيحة للتخلف يحصل له ثوابها.

"يسقط حضور الجماعة بواحد من ثمانية عشر شيئا". منها "مطر وبرد" شديد "وخوف" ظالم "وظلمةٌ" شديدة في الصحيح "وحبس" معسر أو مظلوم "وعمًى وفلج وقطع يد ورجل وسقام وإقعاد ووحل" بعد انقطاع مطر، قال صلى الله عليه وسلم: "إذا ابتلت النعال فالصلاة في الرحال"، "وزمانة وشيخوخة وتكرار فقه" لا نحو ولغة، "بجماعة تفوته" ولم يدوام على تركها، "وحضور طعام تتوقه نفسه" لشغل باله كمدافعة أحد الأخبثين "وإرادة سفر" تهيأ له "وقيامه بمريض" يستضر بغيبته "وشدة ريح ليلا لا نهارا" للحرج "وإذا انقطع عن الجماعة لعذر من أعذارها المبيحة للتخلف" وكانت نيته حضورها لولا العذر الحاصل "يحصل له ثوابها" لقوله صلى الله عليه وسلم: "إنما الأعمال بالنيات وإنما لكل امرئ ما نوى".