Hac Nasıl Yapılır?

Hac yapmak isteyen kişi, mikat mahallerinden ihrama girer. İhrama girmeden önce gusül ya da abdest alır. Gusül daha faziletlidir. Hayız ya da loğusalık halindeki kadın da kendisine bir zarar dokunmayacaksa gusül alır. Tam bir temizlik yapmak müstehaptır: Tırnak ve bıyık kesimi, koltuk altı ile etek (kasık, ön avret mahallinin etrafının ve üstünün) tıraş edilmesi, kokulu da olsa yağ sürünme gibi. Erkek, ihram olarak üstüne ve altına birer parça yeni ya da yıkanmış temiz elbise giyer. İhramın beyaz yeni kumaştan olması daha faziletlidir. İhramını düğmelemez, bağlamaz, iğne ve benzeri şeyleri sokmaz. Bunları yaparsa mekruh olur fakat ceza olarak bir şey ödemesi gerekmez.

İhrama girecek kişi bedenine koku sürünür, ihrama girer ve ardından iki rekat namaz kılarak şöyle dua eder: “Allahım, ben hac yapmak istiyorum, onu bana kolaylaştır ve haccımı kabul eyle!”. Namazın ardından haccı niyet ederek telbiye getirir. Telbiye, “Lebbeyk Allahümme lebbeyk..” diye başlayan cümlelerdir. Manası: Buyur Allahım, emret! Emrine âmâdeyim. Senin ortağın yoktur. Emret Allahım! Hamd ve nimet Senindir. Mülk de Senindir. Bir kez daha ilan ediyorum ki Senin ortağın yoktur.

İhrama girip hacca niyet eden kişi, müstehcen, çirkin kelimeler kullanmaz, ihram yasaklarından olan fiilleri işlemez, günah işlmemeye dikkat eder, etrafındakilerle tartışmaya girmez, kara hayvanlarını öldürmez, sarık ve mest giymez, erkekler başını ve yüzünü, kadınlar ise yüzünü örtmez, ihramlı olduğundan dolayı koku sürünmez, başını ve vücut kıllarını yolmaz, tıraş etmez.

Namazlardan sonra, yüksek bir yere çıktığında, aşağılara indiğinde, bir kafileyle karşılaştığında, seher vakitlerinde sesini yükselterek bolca telbiye getirir.

Mekke’ye vardığında, oraya gusül alıp gündüz vakti Mualla kapısından girmesi müstehaptır. Çünkü oradan girince yüzünü Kabey-i şerifeye dönmüş olacaktır. Bu da onu hürmet açısından güzeldir. Harem-i şerifin Selam kapısına gelinceye kadar telbiye getirmek de müstehaptır. Selam kapısından Mescid-i Haram’a girer. Bunu yaparken gayet mütevazi, saygılıdır.. telbiye getirir, bulunduğu mekanın yüceliğini düşünür, tekbir ve tehlil getirir, Allah Resulü’ne salavat getirir. Bu arada insanlara karşı nazik davranır. Burada istediği kadar dua eder. Çünkü Kabe’yi ilk gördüğünde yapılan dualara Allah cevap verir.

Sonra Hacerü’l-esved’in karşısına geçer, tekbir ve tehlillerle namazda olduğu gibi ellerini açar onun üzerine koyar, onu sessizce öper. İnsanlara eziyet etmekten korktuğu için onu öpemeyen, elindeki bir şeyi ona dokundurur ve sonra o şeyi öper. Ya da elindeki şeyle sadece ona uzaktan işerette bulunmakla yetinir. Bunu yaparken de yine aynen Hacerü’l-esvedi öpüyormuş gibi tekbir ve tehlil okur, Efendimize (sallallahu aleyhi ve sellem) salavat getirir.

Sonra sağ tarafına dönerek tavafa başlar. Iztıba (ihramı, sağ omuz ve sağ kol açık kalacak şekilde giyme) yapar. Tavafını yediye tamamlar. Tavaf esnasında istediği kadar dua eder. Tavaf, Hatim denilen kısmın -ki burası Kabe’nin içinden sayılır) dışından yapılır.

Eğer tavafın ardından Safa ile Merve arasında sa’y yapacaksa, tavafın ilk üç şavtında remel yapar. Remel, süratli, omuzları çırparak, savaştaki düellocu gibi yürümek demektir. Ancak insanları inciteceği durumlarda remel yapmaz, fırsat bulduğunda yapar.

Her turda Hacerü’l-esved’i selamlar ve tavafını onu selamlayarak bitirir. Sonra Makam-ı İbrahim’de iki rekat namaz kılar. Bu mümkün değilse, mescidin içinde her hangi bir yerde kılar. Sonra tekrar döner Hacerü’l-esved’i selamlar. Bu tavaf, kudüm (ilk geliş, selamlama) tavafıdır. Afâkîler (Mekke’nin dışındakiler) için sünnettir.

Tavaftan sonra Safa’ya çıkar, Kabe’yi görecek şekilde durur, tekbir, tehlil getirir, salavat okur ve ellerini açarak dua eder. Akabinde Merve’ye doğru sakin bir şekilde yürümeye başlar. Batn-ı vadî denilen mevkiye (iki yeşil direk arasına) gelince, hervele yapar. Hervele, burada arzulu, iştiyaklı bir şekilde yürümektir. Bu bölgeyi geçince normal yürüyüşüne devam eder.

Bu şekilde Merve’ye gelir. Safâ’da ne yaptıysa Merve’de de onu yapar. Bu birinci şavttır (tur).

Ardından tekrar aynı şekilde Safâ’ya gelir. İlk yaptığı gibi burada gereken zikirleri ve duasını yapar. Bu da ikinci turdur. Bu tarzda, Safâ’dan başlayıp Merve’de bitecek şekilde yedi şavt yapar.

الدرس الثالث والعشرون

كيفية تركيب أفعال الحج

إذا أراد الدخول في الحج أحرم من الميقات فيغتسل أو يتوضأ والغسل أحب.فتغتسل المرأة الحائض والنُفَسَاء إذا لم يضرها.ويستحب كمال النظافة كقصالظُفْر والشارب ونتفالإبط وحلقالعانة، والدهن ولو مطيبا.ويلبس الرجل إزارا ورداء جديدين أو غسيلين، والجديد الأبيض أفضل.ولا يزُرُّه ولا يعقده ولا يخلله، فإن فعل كره ولا شيء عليه.

ويتطيب ويصلي ركعتين ويقول:اللهم إني أريد الحج فيسره لي وتقبل مني.ويلبي دبر صلاته ينوي بها الحج وهي لبيك اللهم لبيك لا شريك لك لبيك إن الحمد والنعمة لك والملك لا شريك لك.فيُلقِي الرفَث وهو الكلام الفاحش، والفسوقَ والمعاصي، والجدال مع الرفقاء، وقتل صيد البر، ولبس العِمامة والخفين، وتغطية الرأس والوجه، ومس الطيب وحلق الرأس والشعر.ويكثر التلبية متى صلى أو علا شرفا أو هبط واديا أو لقي ركبا بالأسحار رافعا صوته.

وإذا وصل مكة يستحب أن يغتسل ويدخلها نهارا من باب المعلى ليكون مستقبلا في دخوله باب البيت الشريف تعظيما.ويستحب أن يكون ملبيا في دخوله حتى يأتي باب السلام، فيدخل المسجد الحرام منه متواضعا خاشعا ملبيا ملاحظا جلالة المكان مكبرا مهللا مصليا على النبي صلى الله عليه وسلم متلطفا بالمزاحم داعيا بما أحب، فإنه يستجاب عند رؤية البيت المكرم، ثم يستقبل الحجر الأسود مكبرا مهللا رافعا يديه كما في الصلاة ويضعهما على الحجر ويقبِّله بلا صوت، فمن عجز عن ذلك إلا بإيذاء تركه، ويمس الحجر بشيء ويقبله أو أشار إليه من بعيد مكبرا مهللا حامدا مصليا على النبي صلى الله عليه وسلم.

ثم يطوف آخذا عن يمينه مما يلي الباب مضطبعاً، وهو أن يجعل الرداء تحت الإبط الأيمن ويلقي طرفيه على الأيسر، سبعة أشواط داعيا فيها بما شاء.ويطوف وراء الحطيم.وإن أراد أن يسعى بين الصفا والمروة عقب الطواف فيرمُل في الثلاثة الأشواط الأُوَل وهو المشي بسرعة مع هز الكتفين كالمبارز يتبختر بين الصفين فإن زحمه الناس وقف فإذا وجد فرجة رمل.ويستلم الحجر كلما مر به ويختم الطواف به وبركعتين في مقام إبراهيم عليه السلام أو حيث تيسر من المسجد.ثم يعود فاستلم الحجر وهذا طواف القدوم وهو سنة للآفاقي.

ثم يخرج إلى الصفا فيصعد ويقوم عليها حتى يرى البيت فيستقبله مكبرا مهللا ملبيا مصليا داعيا ويرفع يديه مبسوطتين.ثم يهبط نحو المروة على هِينة، فإذا وصل بطن الوادي سعى بين الميلين الأخضرين سعيا حثيثا، فإذا تجاوز بطن الوادي مشى على هينة حتى يأتي المروة فيصعد عليها ويفعل كما فعل على الصفا.وهذا شوط ثم يعود قاصدا الصفا حتى يأتي الصفا فيصعد عليها ويفعل كما فعل أولا وهذا شوط ثان فيطوف سبعة أشواط، يبتدئ بالصفا ويختم بالمروة.