Necasetten Temizlenme Yolları
Necaset ikiye ayrılır: Ağır ve hafif. Ağır necasete örnek: Şarap, akmış kan, leşin eti ve işlenmemiş derisi, eti yenmeyen hayvanların idrarı, köpek dışkısı, yırtıcı hayvan dışkısı ve salyası, tavuk, ördek ve kaz pislikleri, insan vücudundan çıkıp abdesti bozan şeyler. Hafif necasete örnek: Atın idrarı, eti yenen hayvanların idrarı, eti yenmeyen kuşların pislikleri. Ağır necasetlerden dirhem büyüklüğü kadarı affedilmiştir (namaza mani değildir). Hafif necasetlerden ise elbisenin ya da bedenin dörtte biri kadarı affedilmiştir. İdrar yaparken sıçrayan iğne başı kadar kısım da affedilmiştir. Pis olan yatak ya da toprak, uyuyan insanın teriyle ya da ayaktaki ıslaklıkla ıslanırsa, bedende ve ayakta necaset eseri görülürse pislik kabul edilir, pislik eseri yoksa pis sayılmaz. Görünen bir necasetle pislenmiş olan şey, sadece bir defa de olsa o necasetin maddesinin giderilmesiyle temizlenmiş olur. Giderilmiş olan necasetin izinin kalması zarar vermez (namaza mani değildir). Görünmeyen necasetler ise üç defa yıkanır. Her defasında sıkılır. Elbise ve bedendeki necaset, su ve su gibi pisliği izale edici sirke, gül suyu gibi sıvılarla temizlenebilir. Mest ve benzeri şeylerdeki hacmi olan pislikler, yaş da olsa ovalamakla giderilir. Kılıç ve benzeri şeyler silerek temizlenir. Yerdeki necasetin izi giderildiğinde ve orası kuruduğunda, orada namaz kılmak caiz olur. Anca o topraktan teyemmüm alınmaz. Toprak üzerindeki ağaç ve dik duran otlar, kurumak suretiyle temizlenmiş olur. Maddesi istihaleye uğramış (fermente olmuş) necasetler temizlenmiş olur. Bunun tipik örneği, tuz kuyusuna düşen eşeğin, orada ölüp tuza dönüşmesidir. Leş halindeki eşek, tuza dönüşmekle temizlenmiş olur. Necasetler ateşte yanarsa temizlenmiş olur. Kurumuş meniyi elbise ya da bedenden ovalayarak çıkarmakla orası temizlenmiş olur. Yaş meni ise ancak yıkamakla izale edilir.
الدرس الخامس والأربعون
الأنجاس والطهارة عنها
تنقسم النجاسة الى قسمين: غليظة وخفيفة. فالغليظة كالخمر والدم المسفوح ولحم الميتة وإهابها وبول ما لا يؤكل لحمه ونجو الكلب ورجيع السباع ولعابها وخرء الدجاج والبط والإوز وما ينقض الوضوء بخروجه من بدن الإنسان.
وأما الخفيفة فكبول الفرس وكذا بول ما يؤكل لحمه وخرء طير لا يؤكل. وعفي عن قدر الدرهم من المغلظة، وما دون ربع الثوب أو البدن من الخفيفة. وعفي عن رشاش بول كرؤوس الإبر ولو ابتل فراش أو تراب نجسان من عرق نائم أو بلل قدم وظهر أثر النجاسة في البدن والقدم تنجسا وإلا فلا.
ويطهر متنجس بنجاسة مرئية بزوال عينها ولو بمرة على الصحيح، ولا يضر بقاء أثر شق زواله. وغير المرئية بغسلها ثلاثا والعصر كل مرة. وتطهر النجاسة عن الثوب والبدن بالماء وبكل مائع مزيل كالخل وماء الورد. ويطهر الخف ونحوه بالدلك من نجاسة لها جرم ولو كانت رطبة. ويطهر السيف ونحوه بالمسح. وإذا ذهب أثر النجاسة عن الأرض وجفت جازت الصلاة عليها دون التيمم منها. ويطهر ما بها من شجر وكلأ قائم بجفافه. وتطهر نجاسة استحالت عينها كأن صارت ملحا أو احترقت بالنار. ويطهر المني الجاف بفركه عن الثوب والبدن ويطهر الرطب بغسله.